Soms komt het voor dat een boek diepe indruk op me maakt. Door de thematiek, door de toon of door de waardevolle lessen die het boek me leert.
Een van de boeken die voor mij in de categorie ‘indrukwekkend’ valt, is ‘The Top Five Regrets of the Dying. A Life Transformed by the Dearly Departed‘. Het boek is geschreven door de Australische Bronnie Ware, die een tijd lang intensief zorgde voor mensen die op sterven lagen.
In ons hectische leven zorgen de lessen in dit boek voor een reality check: wat is nou écht belangrijk? Want soms verliezen we dat in de dagelijkse drukte uit het oog.
Hoopvol boek
Het lijkt in eerste instantie geen vrolijk boek. Het gaat immers over mensen die op sterven liggen en de zaken waar zij spijt van hebben. En wij, de levenden, worden liever niet geconfronteerd met de dood. Of met alle dingen waar we zelf spijt van hebben.
Maar het boek is met zoveel liefde, empathie en openheid geschreven en bevat zulke waardevolle lessen, dat ik het toch ook een hoopvol boek vind.
Want hoewel het voor de stervenden in het boek soms te laat was – maar niet altijd, ook op het allerlaatst kunnen dingen nog rechtgezet of verwerkt worden – hebben de meesten van ons nog tijd.
Wij hebben nog de mogelijkheid om de lessen uit het boek in praktijk te brengen. Zodat we op ons sterfbed geen spijt hoeven voelen en met acceptatie – en hopelijk tevredenheid – terug kunnen kijken op het leven dat we geleid hebben.
‘Ik wou dat…’ 5 levenslessen van de stervenden
Tijdens het werk met haar cliënten stuitte BronnieWare op vijf belangrijke zaken waar haar cliënten spijt van hadden; dingen die zij anders zouden doen als zij het leven over konden doen. Hier de vijf belangrijkste levenslessen van de stervenden:
- Ik wou dat ik de moed had gehad om het leven te leiden dat bij mij paste en niet bij wat anderen van me verwachtten.
- Ik wou dat ik niet zo hard had gewerkt.
- Ik wou dat ik de moed had gehad om mijn gevoelens te uiten.
- Ik wou dat ik contact had gehouden met vrienden.
- Ik wou dat ik mezelf had toegestaan gelukkiger te zijn.
Geen recht
Het opsommen van dit rijtje levenslessen doet geen recht aan het boek, waaruit enorm respect en empathie blijkt voor de mensen die ze verzorgde. Naast haar ervaringen met haar cliënten, beschrijft Bronnie Ware ook haar eigen innerlijke reis en de diepe dalen waar zij zelf doorheen is gegaan.
Bronnie Ware laat zien hoe zij de lessen probeert toe te passen in haar eigen leven. Een leven dat uiteindelijk getransformeerd wordt door haar werk met de mensen die zij verzorgde.
Hoe je de lessen toepast
En dan volgt natuurlijk de vraag hoe je deze lessen zelf kunt toepassen, in je eigen leven. Jij bent uniek en jouw weg is niet de mijne, dus daar kan ik je helaas geen pasklaar antwoord op geven.
Ik denk wel dat het begint met eerlijk durven kijken naar jezelf. In hoeverre leid je het leven dat bij jou past? In hoeverre durf je je gevoelens te uiten? Zie en spreek je je vrienden genoeg? Werk je misschien te hard waardoor je te weinig tijd overhoudt voor wie en wat je dierbaar is?
Pas als je een duidelijk beeld hebt van hoe je leven er nu voorstaat, kun je kijken naar wat je anders wilt. Je kunt ontdekken wat je tegenhoudt en wat je kan helpen om te veranderen wat je wilt veranderen.
Het toepassen van deze levenslessen van de stervenden zal niet altijd van een leien dakje gaan; dat gaat werkelijke transformatie zelden. Maar, zoals uit het boek van Bronnie Ware blijkt, het is wél de moeite waard.
Mijn sterfbed
Als ik later op mijn sterfbed lig, hoop ik dat ik kan zeggen dat ik de lessen in praktijk heb gebracht. Dat ik me niet (te vaak) heb laten overspoelen door de dagelijkse drukte. Dat ik niet uit het oog ben verloren wat ik belangrijk vind.
Maar bovenal hoop ik dat ik zal kunnen berusten in hoe mijn leven is gelopen. Dat ik terugkijk en kan zeggen: ‘Het was goed zo, ik heb mijn best gedaan, ik heb liefgehad en ik heb mijn eigen leven geleid’.
Én ik hoop met heel mijn hart dat ik het geluk heb iemand te treffen zoals Bronnie Ware om me te verzorgen als het einde nadert, mocht het ooit nodig zijn. Dat gun ik eigenlijk iedereen.
Geheugensteuntje nodig? Download de pdf
Wil je een geheugensteuntje om deze levenslessen te onthouden? Download dan de pdf door op het plaatje hieronder te klikken.
Ik lees boeken het liefst in hun originele taal. Lees je liever in het Nederlands? Het boek is hier verschenen onder de titel:
Als ik het leven over mocht doen. Een jonge vrouw op zoek naar de vijf belangrijkste levenslessen.
Gerelateerde artikelen
- Wat ik wens dat er op mijn grafsteen staat(Ik weet het, niet heel gezellig, al dat gepraat over de dood. Maar er is niets dat ons zo bewust maakt van het leven als de dood.)
